Ticaret Sicil Kaydı: İşinizi Resmileştirin ve Başarıya Adım Atın

Kârlı bir girişimi hayata geçirmek için iş fikrine sahip olmanız ve kanuni prosedürleri bilmeniz gerekir. Bu noktada dikkat etmeniz gereken konuların başında ticaret sicil kaydı yer alır. Türkiye’deki tacirler için zorunlu tutulan bu kayıt, ticari faaliyetlerinizdeki her bir süreci yasal zeminde yürütmenizi mümkün hâle getirir. Yazının devamında şirket kuruluş ve işleyiş aşamalarında önemli bir rolü olan ticari sicili kaydına ilişkin detayları ele aldık. 

İçindekiler

Ticaret Sicil Kaydı Nedir?

İşletmelerin faaliyetlerinde esas alınan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, tacirlerin yerine getireceği prosedürleri ortaya koyar. Bu kanun kapsamında ticari faaliyet gösterenlerden istenen sicil kaydı şartı da bulunur. Ticaret sicili kaydı, özetle gerçek ve tüzel kişi tacirlerin bilgilerini içeren resmî sistemdir. Kurumların paylaştığı ticaret sicil kaydı örneği incelendiğinde bu belgede ünvan, iş adresi ve vergi numarası gibi bilgilerin yer aldığı görülür. Yani sicil kaydı, içerdiği bilgilerle firmaların yasal şartlarda ticaret yaptığını kanıtlar. 

Ticari Sicil Kaydı Nasıl Alınır?

Ticaret sicil kaydı yaptırmak için hâlihazırda bir şirketinizin olması gerekir. Fakat tüm şirket türlerinde ticaret siciline kayıt koşulu aranmaz. Örneğin adi ortaklıkta ticaret sicil kaydı söz konusu değildir. Bu ortaklık yapısı, sicil kaydının temel gereklilikleri arasındaki tüzel kişi olma şartını karşılamaz. Öte yandan, 2009’da yayımlanan ve geçerliliğini sürdüren tebliğe göre talep koşuluyla adi iş ortaklığı ticaret sicil kaydı oluşturmak mümkündür. 

Ayrıca ticari sicil kaydı yaptırmak isteyenlerden her yıl yeniden belirlenen tutarlarda harç ödemesi talep edilir. 2023 yılı itibarıyla geçerli olan ticaret sicil kaydı ücreti şu şekildedir:

Sicil kaydının tescili hâlinde şirketlere, tasdikname belgesi verilir. Tasdikname almak için 2023 yılında 220,20 TL harç ödemek gerekir. Tüm bu tutarlar, sicil kaydına ilişkin düzenlemelerle yıldan yıla artırılabilir. 

Başvuru İçin Nereye Gidilmeli ve Gerekli Belgeler Nelerdir?

Şirketinizin yer aldığı ildeki ticaret odasına, sicil kaydı yaptırmak için başvurabilirsiniz. Ticaret odası, bu kaydı gerçekleştirirken sizden bazı belgeler talep eder. Tüzel ve gerçek kişi tacirlerden istenen ticaret sicil kaydı için gerekli evraklar şunlardır:

Vergi levhası gibi belgeleri, İnternet Vergi Dairesi üzerinden alabilirsiniz. Bu noktada ticaret odası kaydı konusuna ayrı bir parantez açmakta yarar vardır. Zira sicil kaydı için öncelikle bu kurumlara üye olmanız gerekir. Sanayi ve ticaret odaları, ilgili faaliyetlerde bulunan işletmeleri aynı çatı altında buluşturan kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlardır. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine (TOBB) bağlı olan bu kurumlara, faaliyet gösterdiğiniz bölgedeki birimlere başvurarak kaydolabilirsiniz.  

Adım Adım Başvuru Nasıl Yapılır?

İşletmeler, ticaret sicil kaydı almak için öncelikle MERSİS (Merkezî Sicil Kayıt Numarası Sistemi) üzerinden şirket ana sözleşmesini hazırlamalıdır. Dilerseniz bu aşamanın daha hızlı ve sorunsuz ilerlemesi için mali müşavirlerden destek alabilirsiniz. Ardından sırasıyla şu adımları izlemelisiniz:

• Şirketin ana sözleşmesi, kurucular tarafından noter huzurunda imzalanır.
• Bankada işletme adına hesap açılır. 
• Firmanın banka hesabına kuruluş sermayesinin en az %25’i yatırılır.
• Bankadan blokaj yazısı alınır.
• Rekabet Kurumuna sermayenin %0.04’ü oranında fon ödenir ve bu işleme ilişkin dekont alınır.

Bu işlemlerin ardından ortaklar; kuruluş bildirim formunu, ticaret odası kayıt beyannamesini ve üyelik için hazırlanan dilekçeyi imzalar. Sayılan belgelerle birlikte ilgili kurumlara başvuru yapılır. Başvurunun onaylanmasıyla ticaret sicil kaydı oluşturma işlemi tamamlanır. 

Ticaret Sicil Kaydı Nereden Sorgulanır?

Ticaret sicil kaydı sorgulama işlemiyle şirketin ünvanı, adresi ve faaliyet durumu gibi bilgilere ulaşabilirsiniz. Bunun için firmanın yer aldığı ildeki ticaret odasının resmî internet sitesine girmeniz gerekir. Örneğin şirket İstanbul sınırları içindeyse İstanbul Ticaret Odası (İTO) web sitesine giriş yapılır. Ardından istenen bilgileri, ilgili kısımlara eksiksiz olarak yazarak ticaret odası sicil kaydı sorgulaması gerçekleştirebilirsiniz.

Ticaret Sicil Kayıtları Nerede Tutulur?

Tacirlere ve işletmelere dair bilgilerin yer aldığı sicil kaydından 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 24. maddesinde bahsedilir. İlgili kanun maddesine göre bu kayıtlar, sanayi odaları ve ticaret sicili müdürlükleri tarafından tutulur. Bu nedenle ticaret sicil kaydı belgesi alma ya da sorgulama gibi işlemler için söz konusu kurumların şubelerine gitmek veya  web sitelerini ziyaret etmek gerekir. 

Ticari Sicil Kaydı Güncelleme İşlemleri

Şirketlerin kimliği olan ticari sicil kaydı, MERSİS başvurularında yaşanan aksaklıklar nedeniyle zaman zaman güncellenir. Sicil kaydı güncellemesi, MERSİS üzerinden gerçekleştirilir. Bu işlemi, yalnızca firmaların yetkilileri ve yasal yollarla temsil hakkını elinde bulunduranlar yapabilir. Ticaret sicil kaydı sertifikasında yer alan ünvan, adres, sermaye, ortaklar, yönetim kurulu ve yetkili detayları gibi bilgiler kontrol edilir. Söz konusu bilgilerde hata ya da eksik olması durumunda gerekli güncellemeler sağlanır. 

Ticaret Sicil Kaydı Nasıl Silinir?

Ticaret sicil kaydının silinmesi için öncelikle MERSİS’ten talep oluşturmalısınız. Talep oluşturduktan sonra size bir numara verilir. Bu numara ve ticaret odasına hitaben yazılmış dilekçe, vergi dairesi terk yazısı, vefat nedeniyle kapanışta veraset ilamı, varisler tarafından imzalanmış mal beyanı gibi belgelerle başvuru yapmanız gerekir. Ticaret sicil müdürlüğüne yapılan başvurunun ardından mevcut kaydınızın silinmesi mümkün olur.

Şirket kuruluşundan işleyişine kadar tüm yasal prosedürlerde profesyonel desteğine ihtiyaç duymanız muhtemeldir. Dijital çözüm ortağınız Jestiyon’un uçtan uca hizmetleriyle ticari yolculuğunuzda emin adımlarla ilerleyebilirsiniz.