Türkiye’de birçok girişimci, ticari faaliyetlerine ilk olarak şahıs şirketi kurarak başlıyor. Ancak iş hacmi büyüdükçe daha yüksek sermaye ihtiyacı, yatırımcı beklentileri ve vergisel yükümlülükler, daha sık gündeme gelmeye başlıyor. Bu noktada şahıs şirketini anonim şirkete çevirme seçeneği, işletmelerin hem finansal hem de hukuki açıdan daha güvenli bir yapıya kavuşmasını sağlıyor.
İçindekiler
Şahıs Şirketi Anonim Şirkete Dönüşebilir mi?
Evet, Türk Ticaret Kanunu, şahıs şirketini anonim şirkete çevirmek isteyenlere bu imkânı tanıyor. Ticari alanda yapılmak istenen bu tür değişiklikler, TTK’nin 194. maddesi uyarınca birtakım prosedürlere bağlı olarak gerçekleştirilebiliyor.
Şahıs şirketini anonim şirkete çevirme sürecinde ilgili işletmeyi tamamen kapatıp sıfırdan yeni bir ortaklık kurmaya gerek yok. Mevcut işletmenin varlıkları, borçları ve hakları, bir bütün olarak yeni anonim şirket çatısı altında devam edebiliyor. Yani işletme yalnızca kimlik değiştiriyor, fakat ticari faaliyetlerinde herhangi bir kesinti söz konusu olmuyor. Bu sayede işletmenin geçmişteki faaliyetlerinden doğan hak ve yükümlülükler de yeni şirket bünyesinde devam ediyor.
Şahıs şirketinin anonim şirkete çevrilmesinde asgari sermaye şartı gibi bazı özel kriterler bulunuyor. 2025 yılı itibarıyla anonim şirketler için en az 250.000 TL sermaye zorunlu tutuluyor. Kayıtlı sermaye sistemini seçen şirketlerde ise başlangıç sermayesinin en az 500.000 TL olması gerekiyor.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken nokta, bahsi geçen dönüşümün aynı zamanda birtakım hukuki ve mali yükümlülükler doğurduğu oluyor. Dolayısıyla şahıs şirketini anonim şirkete çevirme sürecine başlamadan önce ticaret sicili müdürlükleri, mali müşavir ve noter işlemleri gibi adımların net biçimde planlanmasında fayda var.
Şahıs Şirketini Anonim Şirkete Çevirmenin Avantajları
Şahıs şirketi kurmak, her ne kadar düşük maliyetli ve pratik bir alternatif olsa da işletme büyüdükçe girişimciler birtakım engellerle karşılaşabiliyor. Örneğin; zamanla yatırım almak, kredi çekmek ya da işletmenizin sermayesini veya ortak sayısını artırmak istiyorsanız bu yapı yetersiz kalabiliyor. Anonim ortaklık modeli ise işletmelere hem hukuki hem de ekonomik olarak daha geniş bir hareket alanı sağlıyor.
- Sermaye Artırımı İmkânı: Anonim şirketlerde asgari sermaye 250.000 TL olarak belirleniyor. Şirket, ihtiyaç duyduğunda sermayesini artırarak yeni yatırımların önünü açıyor.
- Ortaklık Yapısında Esneklik: Bu tür şirketler için ortak sayısında üst sınır bulunmuyor. Üstelik pay devri seçeneği de mümkün olduğu için girişimci, dışarıdan yatırımcı alma ya da hisselerini devretme olanağından kolayca faydalanabiliyor.
- Sınırlı Sorumluluk: Şahıs şirketinde tüm borçlardan işletme sahibi kişisel mal varlığıyla sorumlu tutuluyor. Anonim şirketlerde ise ortakların riski, sermayeleri ile sınırlı kalıyor.
- Kurumsal Güvenilirlik: Anonim şirketlerde unvan, iş ortakları ve finans kuruluşları nezdinde daha yüksek güven sağlıyor. Dolayısıyla kredi ve yatırım görüşmelerinde daha olumlu bir intiba yaratmak mümkün oluyor.
Sıraladığımız avantajlar, işletmenin yalnızca bugünkü kapasitesini değil, gelecekteki büyüme planlarını da destekliyor. Dolayısıyla hem yatırımcılar hem de işletme sahipleri şahıs şirketini anonim şirkete çevirmek suretiyle ticari faaliyetlerini daha öngörülebilir ve güvenli bir zemin üzerine oturtabiliyor.
Şahıs Şirketi Anonim Şirkete Nasıl Çevrilir? (listeleme)
Şahıs şirketini anonim şirkete çevirme şartlarını sağlayan girişimcilerin hem ticari hem de mali süreçleri kapsayan bazı adımları izlemesi gerekiyor. Süreç genel olarak şu şekilde ilerliyor:
- Mevcut Durum Analizi: İşletmenin mal varlığı, borçları ve defterleri, mali müşavir tarafından inceleniyor. Bu aşamada değerleme veya SMMM/YMM raporu hazırlanıyor.
- Esas Sözleşme Hazırlığı: Yeni anonim şirketin esas sözleşmesi, MERSİS üzerinden oluşturuluyor. Sermaye tutarı, pay dağılımı ve yönetim yapısı gibi bilgiler, bu belgede yer alıyor.
- Belgelerin Toplanması: İmza beyannamesi, taahhütname, görev kabul yazıları ve sermaye taahhüdüne ilişkin belgeler hazırlanıyor. Ayrıca mal varlığına kayıtlı unsurlar (örneğin tapu veya marka) için ek tescil belgeleri de gerekebiliyor.
- Ticaret Sicili Başvurusu: Hazırlanan belgeler ticaret sicili müdürlüğüne sunuluyor. MERSİS sistemi üzerinden yapılan başvurular, yoğunluğa bağlı olarak kısa sürede sonuçlanıyor.
- Noter ve Banka İşlemleri: Anonim şirket adına imza sirküleri çıkarılıyor, defterler tasdik ettiriliyor. Şayet sermaye nakit olarak konulacaksa ilgili bankadan blokaj yazısı alınarak belgenin ticaret siciline sunulması gerekiyor.
- Tescil ve İlan: Şahıs şirketini anonim şirketine çevirme talebi tescil edildikten sonra Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan ediliyor. Böylece şahıs işletmesi resmî olarak anonim şirket modeline geçiş yapıyor.
Özetle süreç, ticaret sicili başvurusu ve noter işlemleri gibi resmî prosedürler ile tamamlanıyor. Değişiklik talebi tescil edildikten sonra şahıs işletmesi, doğrudan anonim şirket statüsünde faaliyet göstermeye devam ediyor.
Şirketinizi Anonim Şirkete Çevirmek İçin Gerekli Belgeler
Şahıs şirketini anonim şirkete çevirmek isteyen girişimcilerin aşağıda sıralanan hukuki belgeleri hazırlaması gerekiyor.
- SMMM/YMM Raporu: İşletmenin mal varlığı, öz varlığı ve sicile kayıtlı değerlerinin yer aldığı rapor.
- Tür Değiştirme Planı: Yeni anonim şirketin unvanı, merkezi, esas sözleşme ve ortaklık yapısını gösteren resmî plan.
- Tür Değiştirme Raporu: Dönüşümün gerekçelerini, ekonomik sonuçlarını ve pay değişimlerini açıklayan rapor.
- Esas Sözleşme: Anonim şirketin kuruluş belgesi; sermaye, yönetim yapısı ve faaliyet alanları.
- İmza Beyannamesi ve Taahhütname: Yetkililerin imza örnekleri ve görev kabul beyanları.
- Finansal Belgeler: Son veya ara bilanço ile gerekli görülmesi hâlinde KOBİ raporu.
- Ticaret Sicili Dilekçeleri: Başvuru sürecinde ticaret sicili müdürlüğüne sunulan resmî dilekçe ve formlar.
Belgelerin eksiksiz biçimde hazırlanması, sürecin hızlı ve sorunsuz tamamlanması açısından önemli. Zira eksik ya da yanlış düzenlenen evraklar hem tescil sürecinin uzamasına hem de ek maliyetlerin meydana gelmesine yol açabiliyor. Bu nedenle mali müşavir ve ticaret sicili danışmanlığı desteğiyle yürütülen süreçler daha güvenli ilerliyor.
Şahıs Şirketini Anonim Şirkete Çevirmenin Maliyeti Ne Kadardır?
Şahıs şirketini anonim şirkete dönüştürmek isteyen girişimcilerin karşılaşacağı maliyet, yalnızca sermaye tutarından ibaret değil. Süreç; resmî harçlar, ilan ücretleri, noter işlemleri ve profesyonel hizmet bedelleri gibi farklı kalemlerden oluşuyor.
- Ticaret Sicili İşlemleri: Tür değişikliği başvurusunda ticaret siciline ödenen hizmet bedelleri ve tescil harçları.
- İlan Giderleri: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yapılacak ilan için ödenen ücretler.
- Oda ve Sicil Masrafları: Esas sözleşme onayı, defter tasdikleri ve oda kayıt giderleri.
- Noter ve Banka İşlemleri: İmza beyannamesi düzenlenmesi, defter tasdiki ve sermaye blokajı gibi işlemler.
- Danışmanlık ve Mali Müşavirlik Ücretleri: Belgelerin hazırlanması ve sürecin yönetilmesi için alınan profesyonel hizmet bedelleri.
Bu kalemlerin toplamı; şehir, sermaye büyüklüğü ve hizmet kapsamına göre de değişiklik gösterebiliyor. Ancak güncel uygulamalara bakıldığında şahıs şirketini anonim şirkete çevirme işlemleri, genellikle 30.000-40.000 TL aralığında tamamlanabiliyor.
Şirket Yönetim Süreçlerinizi Jestiyon ile Yürütün
Şahıs şirketini anonim şirkete çevirme süreci, yalnızca tescil işlemleri ile de bitmiyor. Vergi beyannameleri, defter tasdikleri, e-Fatura ve e-Defter gibi düzenli yükümlülükler devam ediyor. Jestiyon; sanal ofis, ön muhasebe yazılımı, mali müşavir entegrasyonu, e-Fatura ve e-Defter çözümleri ile şirket yönetimini kolaylaştırıyor. Ayrıca marka tescili ve posta yönetimi gibi hizmetleri ile şirketlerin kurumsal yapılarını güçlendiriyor. Üstelik tüm süreçlerin tek platform üzerinden yönetimi ile hem zaman hem de maliyet açısından avantaj sağlanıyor. Siz de şirketinizin operasyonel süreçlerini kolaylaştırmak ve faaliyetlerinizi büyütmeye odaklanmak için Jestiyon’a güvenebilirsiniz.