Ekonomik dalgalanmalar, bazı mali kararları da beraberinde getirir. Dönem dönem enflasyon ve döviz kuru artışı gibi nedenlerle vergi oranları artırılabilir. 2023’ün Temmuz ayında gündeme gelen vergi oranı ve harç tutarı artışlarının temelinde de bu nedenler yer alır. Bu doğrultuda hem bireyleri hem kurumları ilgilendiren önemli düzenlemeler yürürlüğe girmiştir. Beyanname türlerini vermekle sorumlu mükelleflerin güncel gelişmelerden haberdar olması önemlidir. Yazının devamından 2023 Temmuz yeni vergi düzenlemesiyle ilgili detaylarla ulaşabilirsiniz.
İçindekiler
2023 Temmuz Yeni Vergi Düzenlemesi Neleri Kapsıyor?
2023 Temmuz ayında tüzel ve gerçek kişileri ilgilendiren yeni vergi düzenlemesi gündeme gelmiştir. Bu kapsamda 5 Temmuz 2023’te TBMM’ye “6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” sunulmuştur. Bu torba yasa teklifinde öne çıkan başlıklar ise şunlardır:
- Kurumlar Vergisi oranının 5 puan artırılması
- Bazı Kurumlar Vergisi istisnalarının kaldırılması
- İhracat kazançlarındaki indirimin 5 puana çıkarılması
- Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi uygulanması
- Özel Tüketim Vergisi ve geri kazanım katılım payı tutarlarının yeniden belirlenmesi
Öte yandan, 7 Temmuz 2023 tarihinde yayımlanan Resmî Gazete’de de vergi ve harç ödemelerine bazı düzenlemeler getirmiştir. Yeni vergi düzenlemesine göre oranlar ve tutarlar artırılmış, bazı vergi istisnaları da sonlandırılmıştır. Takip eden başlıklarda ilgili torba yasada yer alan ve Resmî Gazete ile yürürlüğe giren güncel vergi düzenlemelerini görebilirsiniz.
Kurumlar Vergisi Oranında Artış
5 Temmuz 2023’te Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan torba yasa teklifi, 11’i vergi düzenlemesi olmakla birlikte toplamda 15 madde içerir. İlgili maddeler arasında Kurumlar Vergisi oranları ve indirimlerine dair değişiklikler de vardır. Bu bağlamda Yeni Kurumlar Vergisi oranının 5 puan artırılması önerilmiştir. Bu artışla vergi oranı, %20’den %25’e çıkarılmıştır. Finansal kuruluşlarda ise 2023 Kurumlar Vergisi oranı %30 seviyesine yükseltilmiştir.
Yeni vergi düzenlemelerinde ihracat yapan kurumların kazançlarına uygulanan Kurumlar Vergisi indirimleri de yer alır. Söz konusu mükelleflerin Kurumlar Vergisi oranına uygulanan 1 puanlık indirim, önümüzdeki dönem için 5 puan olarak güncellenmiştir. Ayrıca sanayi sicil belgesine haiz ve fiilen üretim yapan kurumların 1 puanlık indirimi sabit kalmıştır. Ancak mevcut kanun maddesine, ilgili vergi mükelleflerinin hem bu imkândan hem de ihracat indiriminden aynı anda yararlanmaması için bir ibare eklenmiştir .
Kurumların Hisse Senedi Kazançlarından Kurumlar Vergisi İstisnasının Kaldırılması
2023 yeni Kurumlar Vergisi düzenlemesinde bazı istisnaların kaldırılması da yer alır. Bu değişikliğe göre daha önce istisna kapsamında olan kurumların hisse senedi kazançları, vergi matrahına dâhil edilecektir. Aşağıda bu değişikliğe dair detayları görebilirsiniz.
| Önceki hüküm | Yeni düzenleme |
| Tam mükellefler, girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ve yatırım ortaklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları için vergiden istisna tutulur. | Tam mükelleflerin girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ve yatırım ortaklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr paylarının 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 279.maddesinde değerlemesinden kaynaklanan değer artışı kazançları vergiden istisnadır. |
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 279.maddesi, menkul kıymetlerin değerleme ölçütlerini belirler. Bu maddeye göre hisse senetleri ve fon portföyünün en %51’i Türkiye’de kurulmuş şirketlerin yatırım fonu katılma belgeleri alış bedeli; bu şartı karşılamayan menkul kıymetler ise borsa rayiciyle değerlenir. Özetle, yeni vergi düzenlemesiyle Kurumlar Vergisi istisnasının sınırlandırılması amaçlanmıştır.
Taşınmazların Satışında KDV ve Kurumlar Vergisi İstisnasının Kaldırılması
Yeni vergi düzenlemelerini içeren kanun teklifinde taşınmaz satışlarına dair değişiklikler bulunur. İlgili maddeye göre kurumların taşınmaz satışlarına uygulanan vergi istisnası sona erecektir. Ayrıca daha önce alınan ve en az iki yıl süreyle bulundurulan taşınmazların satışlarında uygulanan istisna, kazancın %25’i ile sınırlandırılmıştır. Bunlara ek olarak söz konusu satışlarda geçerli olan Katma Değer Vergisi istisnası da kaldırılmıştır.
IMEI Kayıt Ücretlerinde Düzenleme
IMEI (International Mobile Equipment Identity), mobil cihazın ülkenin yasal telekomünikasyon kurallarına uygunluğunu gösterir. Uluslararası mobil ekipman kimliği yani IMEI kaydı, yurt dışından alınan telefonlar için zorunludur. Yeni vergi düzenlemesinde IMEI kayıt ücretleri de güncellenmiştir. 2023 imei kayıt ücreti, Cumhurbaşkanı Kararı ile 6.091 TL’den 20.000 TL’ye çıkarılmıştır.
Akaryakıttan Alınan ÖTV’nin Düzenlenmesi
Yeni vergi düzenlemesi, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na bazı değişiklikler getirir. Cumhurbaşkanına bu kanunda yer alan (I) ve (III) sayılı listelerdeki malların ÖTV oranlarının yeniden belirlenmesi için esnek ve hızlı karar verme yetkisi tanır. Bu kapsamda (I) sayılı cetveldeki akaryakıt ürünlerinin maktu vergi tutarlarının enflasyona uyarlanması söz konusudur. Bu tutarların her yıl ocak ve temmuzda son 6 aylık Yurt İçi Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) rakamlarına göre güncellenmesi hedeflenir.
Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) Üzerindeki Yenilikler
Temmuz ayında verilen kanun önerisiyle araçlarda yeni vergi düzenlemesi de gündeme gelmiştir. Bu düzenlemeye göre Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) mükelleflerine, 2023 yılına mahsus olmak üzere ek ödeme yükümlülüğü getirilmiştir. Yani motorlu taşıt sahipleri, 2023 yılı için 2 kat tutarlı MTV ödeyecektir. Yeni MTV düzenlemesi kapsamında I, II ve IV sayılı tarifede sayılan motorlu taşıtlar yer alır. Ayrıca ek 2023 MTV oranlarından deprem bölgesinde yaşayanlar istisna tutulmuştur. Ek Motorlu Taşıt vergisi istisnası şartları şöyledir:
- Deprem tarihi itibarıyla kayıtlı ve tescilli taşıtlar
- Depremde yıkılan ya da ağır veya orta hasar alan binaların sahiplerine ait taşıtlar
- Depremde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar
Bunlara ek olarak deprem sebebiyle eşi veya birinci derece yakınını kaybeden mükelleflerin taşıtları da istisna kapsamındadır. Öte yandan, normal şartlarda MTV’den istisna olanlardan ek vergi alınmayacaktır.
Katma Değer Vergisi (KDV) Oranlarında Yeni Düzenlemeler
Yeni vergi düzenlemesinde mal ve hizmetlere uygulanan vergi oranları da değiştirilmiştir. Bu değişikle 2023 KDV oranları, %18’den %20’ye çıkarılmıştır. Daha önce %8’lik tarifeye tabi olan mal ve hizmetlerin Katma Değer Vergisi oranı ise %10’a yükseltilmiştir. Ayrıca yeni KDV düzenlemesiyle deterjan, dezenfektanlar ile kâğıt ürünlerinin ithal ve teslimlerinde genel Katma Değer Vergisi oranı uygulanması öngörülmüştür.
Harç Bedellerindeki Yenilikler
7 Temmuz 2023 tarihli Resmî Gazete ile yürürlüğe giren yeni vergi düzenlemeleri arasında harç bedellerindeki değişiklikler yer alır. 7344 sayılı kararla maktu harç tutarları yeniden belirlenmiştir. İlgili düzenlemeye göre 2023 harç ücretleri, %50 oranında yükseltilmiştir. Bu kapsamda 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı tarifelerde yer alan maktu harç tutarları vardır. Ancak (9) sayılı tarifeye ekli “II- Sürücü belgesi harçları” kısmı düzenleme dışındadır. Ayrıca (8) sayılı tarifenin “VIII – Yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izni”, yani IMEI ücreti 20.000 TL olarak belirlenmiştir.
Tüketici Kredilerinde BSMV Oranı Değişikliği
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV), Cumhurbaşkanı Kararı ile yükseltilmiştir. Bankaların elde ettikleri faiz, komisyon ve ücret gibi gelirlerden kesilen BSMV oranı, %10’dan %15’e çıkarılmıştır. Yeni vergi düzenlemesiyle bankadan kredi alan tüketicilerin anapara ödemesine %15 oranında Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi masrafı eklenecektir.
Yeni vergi düzenlemeleri arasında işletmeleri ilgilendiren değişiklikler de bulunur. Şirketinize ait vergi işlemlerinde Jestiyon’un güncel mevzuatlara uygun çözümlerinden ve uzman ekibinden destek alabilirsiniz.
