İşletmeler kimi zaman faaliyetlerine ara verme kararı alabilir, yeniden yapılanma sürecine girebilir, bu zaman zarfında öz varlığını bir bakıma dondurmak isteyebilir. Bu noktada şirket kurtarıcı bir kavram olarak devreye giren uykuda şirket (dormant company), kuruluşu hareketsiz bırakarak korur. Herhangi bir vergi ödemesi, ticari faaliyet, temettü dağıtımı, personel istihdamı gibi konulara izin vermeyen bu süreçte şirketin askıya alınması söz konusu olur. Bu yazıda uykuda şirket hakkında detaylı ve mutlaka bilinmesi gereken bilgileri paylaşacağız.
İçindekiler
Dormant Company: Uykuda Şirket Nedir?
Uykuda şirket, faal olmayan veya ticari faaliyet göstermeyen şirketler için kullanılan bir terimdir. Bu tür kuruluşlar görünürde şirket kaydı taşıyan ve belli başlı ticaret odalarına üyeliğini sürdüren fakat ticari faaliyetleri askıda olan bir süreç içindedir. Bir şirketin güncel ve aktif olarak etkinlikleri mevcut değilse o şirket kanunen uykuda kabul edilebilir. Bu durumda şirketin aynı zamanda yatırım geliri ya da sponsorluk gibi başka türden gelir kaynaklarının da bulunmaması gerekir.
Çeşitli gerekçeler gösterilerek bir şirket uyku durumuna alınabilir. Söz konusu şirketler faaliyetlerini durduran ya da kurulduğu zaman pasif duruma getirilen kuruluşlardır. Bu kuruluşlar uykuda bulundukları süre boyunca mal ve hizmet alım satımı yapamaz, personel çalıştıramaz, mülk kiralayıp satın alamaz, yatırımlarını yönetemez, temettü ödemelerini alamaz, temettü dağıtımı yapamaz. Temel olarak şirketin öz varlığı korunur fakat faaliyetlere ara verilir ve çoğu zaman şirketin uykuda olduğu müddet boyunca vergilendirmenin gerçekleşmemesi söz konusudur. Bu açıdan uykuda şirket vergi beyannamesi ihtiyacı duymaksızın belirli yasal mevzuatı takip ederek varlığını sürdürebilir. Bu durum boyunca da vergi ödemesine gerek yoktur.
Uykuda Şirket Ne İşe Yarar?
Uykuda şirketin bir ya da daha fazla avantajından söz edilebilir. Öncelikle uykuda şirket, ticari etkinlikler askıda iken, hâlihazırda var olan ticaret tescilinin diğer bir işletme tarafından edinilmesinin önüne geçer. Bu sayede ticaret unvanının sahipliği koruma altına alınmış olunur. Uykuda şirket tercihinin diğer bir getirisi de kuruluşu özgür, rahat ve geniş kapsamlı bir şekilde yeniden yapılandırma olanağıdır. Faaliyetleri aktif olmayan ve atıl bir durumda bulunan şirket, kolay bir biçimde yeniden yapılandırma süreci yaşayabilir.
Uykuda Şirketler Vergi Öder mi?
Genel olarak, şirketlerin faaliyetlerinden kaynaklanan gelirler üzerinden vergi ödemeleri gerekmektedir. Bu vergiler, çoğunlukla şirketin kârından kesilir ve vergi yasalarına uygun olarak ilgili vergi dairesine beyan edilir. Buna karşın bir şirketin uykuda olması durumunda, yani faaliyet göstermemesi veya gelir elde etmemesi durumunda, bu dönemlerde vergi ödemesi gerekmez. Bir örnek vermek gerekirse, bir şirket faaliyetlerini durdurmuş veya iflas etmişse, gelir elde edemediği için vergi ödemesi yapması beklenmez.
Nasıl Uykuda Şirket Sahibi Olunur?
Uykuda şirket sahibi olmak için faaliyetlerini sürdüren bir şirkete gereksinim duyulur. Bu şirketin uyku durumuna geçirilmesi için özel başvuru yapmak zaruridir. Uykuda şirket sürecini sağlıklı bir biçimde yürütmek için Dormant Account beyanına ihtiyaç vardır. Bu özel beyan şirketin mali yılının son döneminde ilgili kuruma sunulur. Birleşik Krallık yasaları çerçevesinde bu beyanı vermek için tanınan süre, mali dönemin bitiminden itibaren 9 aydır. Bu beyan belli bir süre içinde gelir elde edilmediğini gösterir ve kanıtlar niteliktedir. Eğer bu süre zarfında gelir elde edilmişse Kurumlar Vergisi beyanının sunulması gerekir.
Uykuda Şirket Nasıl Tekrar Aktif Edilir?
Uykuda şirketi aktifleştirmek prosedür gereği bazı kriterlerin karşılanmasını gerektirir. Bunun için en başta Companies House kurumuna başvuru yapmak gelir. Gerekli belgelerin hazırlanıp toplanmasıyla birlikte kısa süre içinde sunum yapılmalıdır. Başvurusu olumlu karşılanan şirketler yeniden güncel olarak eski statüsüne dönüş yapabilir.
Uykuda Şirket Nasıl Kapatılır?
Uykuda şirket kapatma için ‘dissolution’ olarak tanımlanan bir prosedürün başlatılıp başarıyla tamamlanmasına ihtiyaç vardır. Bu noktada şirketin düşürülmesi durumu söz konusu olur. Şirketin düşürülmesi, Companies House kayıtlarından marka tescilinin silinmesiyle noktalanır. Bunu sağlamak için yine Companies House’a belgeli başvuru yapmak ve gereken ücreti karşılamak şart koşulur. Eğer şirket en az üç aydır herhangi bir faaliyet içinde değilse, iflas ya da konkordato durumu yoksa, hukuki bir yaptırım söz konusu değilse, uykuda olan şirket başarıyla kapatılabilir.
Uykuda şirket kapatma konusunda diğer bir prosedür ise üyelerin gönüllü istifasıdır. Bu durumda uykuda olan şirket tasfiye edilebilir. Bu yöntemde iflas etmemiş olan şirket Companies House kayıtlarından silinir ve hisseler orantılı temettüler ile birlikte serbest bırakılıp paydaşlara pay edilir. Bu yöntemin sağlıklı bir şekilde ve başarıyla tamamlanması için yine ilgili kurumlara yazılı başvuru yapmak gerekebilir.
Şirketinizi Jestiyon İle Kurup Yönetin!
Girişimciler, kobiler, e-ticaret işletmeleri, influencerlar, youtuberlar ve mali müşavirler için uçtan uca hizmetler sunan Jestiyon, şirketinizi kolayca kurup yönetmenize olanak tanır. Ön muhasebe hizmeti, sanal ofis desteği ve finansal danışmanlık ile şirketinizi kolayca başlatmanızı sağlayan Jestiyon ile zihniniz daima rahat olur. Kolay fatura kesme, arşivleme, raporlama olanaklarıyla dikkat çeken Jestiyon, marka tescilinden vekalete pek çok farklı hizmet sunar.
